2 BİN 500 YILLIK TATARLI TÜMÜLÜSÜ'NÜN PARÇALARI GETİRİLDİ

Afyonkarahisar'ın Dinar ilçesine bağlı Tatarlı beldesinden 1970'te Almanya'ya kaçırılan 2 bin 500 yıllık Tatarlı Tümülüsü'nün en önemli ahşap parçaları 40 yıl sonda Türkiye'ye iade edildi.

Prof. Dr. Latife Summerer'in çabaları sonucu Almanya'da olduğu tespit edilen tümülüsün (Bir mezarın üzerini örten büyük toprak ya da taş yığını, höyük) parçaları, Almanya'da restore edildikten sonra Türkiye'ye getirilerek Afyonkarahisar Müze Müdürlüğü'ne teslim edildi.

Burada yapılan teslim töreninde konuşan Prof. Dr. Latife Summerer, Tümülüse ait parçaları Almanya'nın Münih kentinde bir koleksiyonerin deposunda tespit ettiğini ve yurda geri getirilmesi için yoğun çaba sarf edildiğini söyledi. Summerer, "Yaklaşık 40 yıldır yurt dışında bulunan eserleri bugün itibariyle Afyonkarahisar Müze Müdürlüğü'ne teslim ediyoruz. Tümülüsün en değerli kısımları yapılan kaçak kazılar neticesinde yurt dışına kaçırılmış, kalan eserler ise Afyonkarahisar Müze Müdürlüğü tarafından yapılan kurtarma kazısı ile buraya getirilebilmiş." dedi.

Almanya'dan getirilen eserlerin 4 kişilik bir ekip tarafından restore edildiğini belirten Summerer, eserlerin 25 asır öncesinden günümüze kadar kalabilmesinin bir mucize olduğunu söyledi. Summerer, profesyonel bir ekip tarafından restore edilen ahşap parçaların dünya miras kültürü açısından öneminin çok büyük olduğunu belirtti. Summerer şunları söyledi: "Getirdiğimiz parçalardan bazıları halen kayıp ki o parçalar yeni yapılacak parçalar ile kaplanacak. Tümülülüse ait getirilen parçalar ahşap. Özellikle ahşaplar üzerindeki çok detaylı resimler çok önemli ki bize o dönemin kültürü ve yaşamı hakkında çok önemli bilgiler veriyor. Mesela resimlerde yer alan keçeden yapılmış şapkalar. Biz 2 bin 500 yıl sonra Afyonkarahisar'da bu sanatın hala olduğunu görüyoruz. Alman restoreler, mezar odasını tekrar ayağa kaldırıp kurduktan sonra Tatarlı Tümülüsü İstanbul 2010 Kültür Başkenti kapsamında Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi'nde 17 Haziran'dan başlayarak eylül ayına kadar sergilenecek. Sonrasında yeniden Afyonkarahisar'a getirilecek ve sergilenecek."

Afyonkarahisar Valisi Haluk İmga da Tatarlı Tümülüsü'nün Türkiye ve dünya kültür mirası açısından önemli bir hazine olduğunu söyledi. Vali İmga, "Dinar ilçesinin çöl ovası bölgesinde yer alan Tatarlı beldesinde bulunan Tatarlı Tümülüsü bir yağmaya uğradı. Bu kaçak kazıda ülkemiz ve dünya kültür mirası açısından çok önemli bir hazine ortaya çıkarıldı. Hazinenin bir kısmı Türkiye'de bir kısmı ise Almanya'da gün yüzüne çıkmadan kaldı." dedi.

Tümülüsün içinde Pers dönemine ait bir satrabının (Perslerde il yöneticisi, vali), dönemin söyleşi ile eyalet valisinin mezarının yer aldığını anlatan İmga, şöyle devam etti: "Odanın duvarlı ahşaptan yapılmıştı ve bu ahşap üzerinde son derece güzel bir boyama tekniği ile resimler yapılmıştı. Bu resimler arasında satrabın seferleri ve cenaze töreni yer alıyordu. Arkadaşlarımız eserlerin Türkiye'ye getirilmesi üzerinde çalışmalar yapıyorlardı. Almanya'da bulunan eserler çok güzel restore edildi ve ülkemize kazandırıldı. Tatarlı'da bulunan ve şu anda tüm parçaları burada bulunan eserler altın değil ama bugüne kadar kalmaları bir mucizedir. Karun Hazineleri kadar önemli bir hazine ile karşı karşıyayız."

Konuşmaların ardından Tatarlı Tümülüsü'ne ait parçalar tören ile açıldı. Afyonkarahisar Valisi Haluk İmga Tümülüse ait parçalara ilişkin Prof. Dr. Latife Summerer'den bilgi aldı.